اگر این كتاب الهی( قرآن) را مورد دقت قرار بدهیم، برای اثبات الهی بودن آن و این كه ساخته و پرداخته مغز بشری نیست، می توانیم مسائل زیر را مورد توجه قرار بدهیم:
1- احساس اشراف و سلطه
این احساس كه در هیچ كتاب بشری به وجود نمی آید، یكی از شگفت انگیزترین مختصات قرآن است. در این آیات دقت فرمایید :
وَ قَضَی رَبُّكَ ألاَّ تَعبُدُوا اِلاَّ اِیاه. (اسراء/23)
"و پروردگار تو حكم كرده است كه نپرستید، مگر او را."
محتوای این جمله، اثبات می كند كه گوینده آن به همه جهان هستی و انسان ها اشراف و سلطه كامل دارد.
یا أیهَا الانسَانُ اِنَّكَ كَادِحٌ اِلَی رَبِّكَ كَدحًا فَمُلاَقِیه. (انشقاق/6)
"ای انسان، تو در حالت شدیدترین كوشش و تلاش به دیدار پروردگارت نایل خواهی شد."
محتوای این آیه، با طرز جمله بندی خاصی كه دارد، با اشراف تمام به ماهیت انسان و هدف نهایی او و مسیری كه باید در رسیدن به آن هدف سپری كند، سرنوشت اساسی او را تعیین می كند. امكان ندارد این جمله از كسی صادر شود كه خود، جزیی از انسان های غوطه ور در طبیعت و آمال و خواسته های محدود است.
مسلمآ بدون اشراف و سلطه مطلقه به همه ایده ها، آرمان ها، عقاید، مصالح و مفاسد بشری، چنین جمله ای از كسی صادر نمی شود.
ج- فَأینَ تَذهَبُونَ... (تكویر، آیات 26 تا 29)
"پس به كجا می روید؟..."
جمله "به كجا می روید؟" از مقامی صادر می شود كه به بشر، از كجا آمده است، به كجا می رود و برای چه آمده است؟ اشراف داشته باشد. قانونی كه حاكم بر خواسته های نیك و بد آدمیان است، آماده شدن زمینه ای برای جریان قوانین هستی است كه جلوه گاه مشیت خداوندی است.
2- عدم تناقض در آیات قرآنی
عدم راهیابی تناقض در آیات قرآنی، موضوعی است كه در شناخت قرآن، برای ما راه باز خواهد كرد.
با این كه آیات قرآن در دوران پر تلاطم و پر از رویدادهای ضد و نقیض زندگی پیامبر اكرم نازل شده است، مانند آغاز رسالت، پایان رسالت و موقعی كه مسلمانان در اقلیت دردناك به سر می بردند، و در آن هنگام كه سرزمین عربستان تحت سیطره اسلام قرار گرفته بود، در شادی ها و اندوه ها، در شكست ها و پیروزی ها و غیر ذلك، لحن آیات و سبك آن ها به هیچ وجه مختلف و متضاد نمی باشد.
علاوه بر این، چند موضوع دیگر را نیز از ویژگی های منحصر به فرد قرآن ذكر می كنیم، كه عبارتند از :
الف - نفوذ شگفت انگیز در همه سطوح روانی آدمی
به این معنی كه مفردات و تركیباتی كه در یك آیه قرار گرفته اند، در درجه ای از فصاحت و زیبایی می باشند كه موجب بروز جذبه روانی مافوق شعر می شوند.
ب - عمق معانی قرآن
قرآن همه مسائل نهایی مربوط به انسان و جهان را در آیاتی كه كلمات و جملات آن بسیار ساده و زیباست، مطرح كرده است.
ج - استمرار جاودانی محتویات قرآن
این همان امتیازی است كه امیرالمؤمنین(ع) در پایان خطبه 18 فرموده است :
"شگفتی های قرآن فناناپذیر است و معانی بی نظیرش را پایانی نیست و تاریكی ها بدون استمداد از آن، مرتفع نخواهد شد."
استمرار جاودانی محتویات قرآن كه بهترین دلیل اعجاز آن است، همانا قرار گرفتن قرآن در فوق تغییرات و دگرگونی هایی است كه در جوامع انسانی بروز می كند.

برگرفته از سخنان علامه محمد تقی جعفری